THẮT CHẶT ĐỊNH LƯỢNG LÀ GÌ?
Thắt chặt định lượng (QT) là một công cụ chính sách tiền tệ thắt chặt được các ngân hàng trung ương sử dụng để giảm mức cung tiền, thanh khoản và mức hoạt động kinh tế chung trong một nền kinh tế.
Bạn có thể tự hỏi tại sao bất kỳ ngân hàng trung ương nào cũng muốn hạ thấp mức độ hoạt động kinh tế. Họ miễn cưỡng làm như vậy khi nền kinh tế phát triển quá nóng, gây ra lạm phát , đó là sự gia tăng chung về giá hàng hóa và dịch vụ thường được mua trong nền kinh tế địa phương.
Mặt tốt và mặt xấu của lạm phát
Hầu hết các quốc gia phát triển và ngân hàng trung ương của họ đặt mục tiêu lạm phát vừa phải khoảng 2% và đó là do mức tăng dần của mức giá chung là không thể thiếu đối với tăng trưởng kinh tế ổn định. Từ “ổn định” là chìa khóa vì điều này làm cho việc dự đoán và lập kế hoạch tài chính trong tương lai dễ dàng hơn cho các cá nhân và doanh nghiệp.
Lạm phát và vòng xoáy giá tiền lương
Tuy nhiên, lạm phát phi mã có thể dễ dàng vượt khỏi tầm kiểm soát khi người lao động vận động đòi lương cao hơn do kỳ vọng lạm phát cao hơn, một số chi phí mà doanh nghiệp chuyển sang người tiêu dùng thông qua giá cao hơn làm giảm sức mua của người tiêu dùng, cuối cùng dẫn đến việc điều chỉnh tiền lương nhiều hơn, v.v.
Lạm phát là một rủi ro thực sự của việc nới lỏng định lượng (QE), một công cụ chính sách tiền tệ hiện đại bao gồm việc mua tài sản quy mô lớn (thường là sự kết hợp giữa trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp và thậm chí mua cổ phần) được sử dụng để kích thích nền kinh tế nhằm phục hồi từ một cuộc suy thoái sâu sắc. Lạm phát có thể là kết quả của việc kích thích quá mức, điều này có thể buộc phải thắt chặt định lượng để đảo ngược tác động tiêu cực (lạm phát gia tăng) của QE.
THẮT CHẶT ĐỊNH LƯỢNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?
Thắt chặt định lượng là quá trình ngân hàng trung ương bán tài sản tích lũy (chủ yếu là trái phiếu) nhằm giảm cung tiền lưu thông trong nền kinh tế. Điều này còn được gọi là “bình thường hóa bảng cân đối kế toán” quá trình theo đó ngân hàng trung ương giảm bảng cân đối kế toán bị lạm phát.
Mục tiêu của thắt chặt định lượng:
- Giảm lượng tiền trong lưu thông (giảm phát)
- Tăng chi phí đi vay cùng với lãi suất cơ bản tăng
- Hạ nhiệt nền kinh tế quá nóng mà không làm mất ổn định thị trường tài chính
QT có thể được thực hiện thông qua việc bán trái phiếu trên thị trường trái phiếu thứ cấp và nếu nguồn cung trái phiếu tăng lên đáng kể, thì lợi suất hoặc lãi suất cần thiết để thu hút người mua có xu hướng tăng lên. Lợi suất cao hơn làm tăng chi phí đi vay và làm giảm sự thèm muốn của các công ty và cá nhân trước đây đã vay tiền khi các điều kiện cho vay rất dễ dàng và lãi suất gần bằng (hoặc bằng) 0. Vay ít hơn dẫn đến chi tiêu ít hơn, dẫn đến hoạt động kinh tế thấp hơn, theo lý thuyết, dẫn đến giá tài sản hạ nhiệt. Ngoài ra, quá trình bán trái phiếu loại bỏ thanh khoản khỏi hệ thống tài chính buộc các doanh nghiệp và hộ gia đình phải thận trọng hơn với chi tiêu của họ.
THẮT CHẶT ĐỊNH LƯỢNG SO VỚI GIẢM DẦN
“Tapering” là một thuật ngữ thường liên quan đến quá trình thắt chặt định lượng nhưng thực sự mô tả giai đoạn chuyển tiếp giữa QE và QT, theo đó việc mua tài sản quy mô lớn bị cắt giảm hoặc “giảm dần” trước khi dừng hoàn toàn. Trong QE, số tiền thu được từ trái phiếu đáo hạn có xu hướng được tái đầu tư vào trái phiếu mới hơn, bơm nhiều tiền hơn vào nền kinh tế. Tuy nhiên, giảm dần là quá trình theo đó các khoản tái đầu tư bị cắt giảm và cuối cùng dừng lại.
Thuật ngữ “giảm dần” được sử dụng để mô tả các giao dịch mua tài sản bổ sung gia tăng nhỏ hơn không phải là “thắt chặt” mà chỉ đơn giản là giảm tốc độ mua tài sản của các ngân hàng trung ương.
VÍ DỤ VỀ THẮT CHẶT ĐỊNH LƯỢNG
Vì QE và QT là những công cụ chính sách khá hiện đại nên thực sự không có nhiều cơ hội để khám phá QT. NHTW Nhật Bản (BoJ) là NHTW đầu tiên thực hiện QE nhưng chưa bao giờ thực hiện được QT do lạm phát thấp một cách ngoan cố. Năm 2018 là lần duy nhất Hoa Kỳ triển khai QT và bị ngừng chưa đầy một năm sau đó vào năm 2019 với lý do điều kiện thị trường tiêu cực là lý do khiến nó kết thúc đột ngột. Vào năm 2013, việc Chủ tịch Fed Ben Bernanke chỉ đề cập đến việc cắt giảm lãi suất đã khiến thị trường trái phiếu rơi vào vòng xoáy, trì hoãn QT cho đến năm 2018 được nói ở trên. Do đó, quá trình này phần lớn chưa được kiểm chứng rõ ràng vì chương trình đã bị cắt ngắn.
Kể từ năm 2008, Cục Dự trữ Liên bang đã tích lũy được 9 nghìn tỷ Dollar trên bảng cân đối kế toán của mình, con số này chỉ giảm nhẹ trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2019. Kể từ đó, nó chỉ là một chiều.
Tích lũy Tài sản của Fed theo thời gian (Mức cao nhất chỉ khoảng 9 nghìn tỷ USD)
Nguồn: St. Louis Fed
HẠN CHẾ TIỀM TÀNG CỦA VIỆC THẮT CHẶT ĐỊNH LƯỢNG
Việc thực hiện QT liên quan đến việc đạt được sự cân bằng tinh tế giữa việc loại bỏ tiền khỏi hệ thống trong khi không làm mất ổn định thị trường tài chính. Các ngân hàng trung ương có nguy cơ loại bỏ thanh khoản quá nhanh, điều này có thể khiến thị trường tài chính hoảng sợ, dẫn đến những biến động thất thường trên thị trường trái phiếu hoặc thị trường chứng khoán. Đây chính xác là những gì đã xảy ra vào năm 2013 khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Ben Bernanke chỉ đề cập đến khả năng giảm tốc độ mua tài sản trong tương lai, dẫn đến lợi suất trái phiếu kho bạc tăng đột biến khiến giá trái phiếu giảm trong quá trình này.
Biểu đồ hàng tuần về lợi tức trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ (lợi suất 2 năm màu cam, 5 năm và 10 năm màu xanh)
Một nhược điểm khác của QT là nó chưa bao giờ được thực hiện đến khi hoàn thành. QE đã được thực hiện sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nhằm cố gắng làm dịu suy thoái kinh tế sâu sắc xảy ra sau đó. Thay vì thắt chặt hơn sau những bình luận của Bernanke, Fed đã quyết định thực hiện đợt QE thứ 3 cho đến gần đây hơn, vào năm 2018, Fed đã bắt đầu quá trình QT. Chưa đầy một năm sau, Fed quyết định chấm dứt QT do điều kiện thị trường tiêu cực đã xuất hiện. Do đó, ví dụ duy nhất cho thấy rằng việc triển khai QT trong tương lai rất có thể dẫn đến điều kiện thị trường tiêu cực một lần nữa.
Theo Fed, Bloomberg Economics, Rich Snow
Mạnh Hùng – Biên tập & dịch nội dung
Cảnh báo rủi ro: Giao dịch tài chính có mức độ rủi ro cao đối với vốn của bạn và bạn chỉ nên giao dịch với số tiền mà bạn có thể mất. Giao dịch tài chính có thể không phù hợp với tất cả các nhà đầu tư, vì vậy hãy đảm bảo rằng bạn hiểu đầy đủ các rủi ro liên quan và tìm kiếm lời khuyên độc lập nếu cần. Tất cả các tài liệu trên trang CSGVN.COM của chúng tôi chỉ nhằm các mục đích tổng hợp tài liệu/cung cấp thông tin và không bao gồm cũng không được coi là bao gồm các tư vấn tài chính, đầu tư, giao dịch, khuyến nghị giao dịch, một lời chào mời, hoặc là một sự xúi giục giao dịch các sản phẩm tài chính. Tham gia cộng đồng của CSG Group   |
